Dochodami uwzględnianymi do celów ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych są dochody członków rodziny z roku poprzedzającego okres zasiłkowy (z wyjątkiem wystąpienia sytuacji utraty/uzyskania dochodu) najczęstsze z nich to:
- dochody opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych (np. z pracy, emerytury, zasiłku dla bezrobotnych itp. oraz dochody opodatkowane w formie ryczałtu/karty podatkowej – ich wysokość organ ustalający prawo do świadczeń pozyskuje elektronicznie.
- dochody nieopodatkowane (np. ze stypendiów socjalnych, szkolnych, zasiłku chorobowego z KRUS, alimenty na dzieci, świadczenia z funduszu alimentacyjnego, dochody osiągnięte za granicą itp. – wnioskodawca ujmuje w oświadczeniu – (wzór – ZSR-05)
- dochody z gospodarstwa rolnego (tj. grunt , którego powierzchnia w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy stanowiła 1,00 lub więcej hektarów fizycznych lub przeliczeniowych) – wnioskodawca dołącza zaświadczenie z gminy o powierzchni gruntu lub nakaz podatkowy z roku kalendarzowego poprzedzającego okres zasiłkowy albo oświadczenie –(wzór ZSR-07). Wysokość dochodu z 1 ha przeliczeniowego określa corocznie Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
W sytuacji gdy miały miejsce utrata lub uzyskanie dochodu u danego członka rodziny wówczas jego dochód ustala się odliczając dochód utracony, a doliczając uzyskany.
Utrata dochodu to najczęściej:
– uzyskanie prawa do urlopu wychowawczego,
– utrata zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
– utrata zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
– utrata zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej, renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym,
– wykreśleniem z rejestru pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania w rozumieniu art. 16b ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników lub art. 36aa ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
– utrata zasądzonych świadczeń alimentacyjnych lub utrata świadczeń z funduszu alimentacyjnego w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do alimentacji,
– utratą zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
– utratą świadczenia rodzicielskiego,
– utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
– utratą stypendium doktoranckiego określonego w art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
Uzyskanie dochodu to najczęściej:
-zakończenie urlopu wychowawczego,
-uzyskanie zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
-uzyskanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
-uzyskanie zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej, renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym,
– rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowienie jej wykonywania po okresie zawieszenia w rozumieniu art. 16b ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników lub art. 36aa ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych,
-uzyskanie zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
-uzyskanie świadczenia rodzicielskiego,
-uzyskanie zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
-uzyskanie stypendium doktoranckiego określonego w art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W sytuacji gdy miała miejsce utrata dochodu u danego członka rodziny wówczas do wniosku wnioskodawca jest zobowiązany dołączyć dokument(y) określający utratę dochodu (np. świadectwo pracy, decyzja urzędu pracy) oraz dokument (y) określający wysokość dochodu utraconego jak też dochodu, który nie został utracony np. Pit 11, Pit 40 itp. W sytuacji uzyskania dochodu w trakcie roku poprzedzającego okres zasiłkowy i utrzymywania się tego dochodu do chwili obecnej wnioskodawca przedstawia dokument(y) określające uzyskanie np. umowa o pracę, decyzja o przyznaniu emerytury, renty itp oraz dokument określający wysokość dochodu np. Pit 11, Pit 40; natomiast w sytuacji uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy wnioskodawca przedstawia oprócz dokumentu określającego uzyskanie dochodu również dokument o wysokości dochodu z miesiąca następującego po miesiącu od uzyskania (np. członek rodziny zaczął pracę w marcu- należy dołączyć zaświadczenie lub oświadczenie o dochodzie za kwiecień).
O każdej zmianie sytuacji rodzinnej i/lub dochodowej osoba pobierająca świadczenia rodzinne winna powiadamiać organ wypłacający, przedstawiając odpowiednie dokumenty, gdyż nienależnie pobrane świadczenia podlegają zwrotowi.
